Type-A en Type-B touwen (semi-statisch)
Semi-statische touwen (conform EN1891) worden in de industrie veel gebruikt voor veilig werken op hoogte. Deze semi-statische lijnen worden ingezet voor rope-access activiteiten, het werken op platte en/of hellende daken, als veiligheidslijn in verticale structuren, tijdens rescues, als afdaallijn (abseilen), enzovoorts.
Semi-statisch touw
Vaak worden semi-statische lijnen ten onrechte benoemd als "statische" lijnen. Het woord statisch geeft aan dat er géén rek in het touw zit. In de industriële semi-statische lijnen zit, zoals de naam het al doet vermoeden, wél rek. Deze rek is minimaal maar is wel degelijk merkbaar, zeker tijdens activiteiten op lange lijnen (bijvoorbeeld opklim op een lijn van 50 meter).
Dankzij deze rek in de semi-statische touwen worden krachten die vrijkomen bij een val (tot aan valfactor 0,3) voldoende geabsorbeerd zodat deze beneden de 6kN blijven.
Statisch touw
Er zijn "super-statische" lijnen verkrijgbaar die bijna géén rek hebben, deze worden bijvoorbeeld ingezet voor het afdalen uit helikopters. Deze lijnen zijn over het algemeen vrij prijzig en vaak niet gecertificeerd als Type-A (of Type-B) lijn door toedoen van de zeer statische eigenschappen van deze lijnen.
Dynamisch touw
Dynamische lijnen worden vooral in de bergsport gebruikt en maar heel sporadisch in de industrie. Deze dynamische lijnen/klimtouwen bevatten dusdanig veel rek dat ze vaak de volledige val van een klimmer kunnen absorberen zonder tussenkomst van bijvoorbeeld valdempers.
Voor industriële toepassingen zijn deze dynamische touwen niet geschikt. Tijdens bijvoorbeeld een afdaling van een hoge structuur of een opklim op touw is het niet wenselijk dat er te veel rek in het touw zit.
Semi-statisch touw van Petzl in gebruik.
Binnen het aanbod van semi-statische lijnen is er een verschil tussen Type-A en Type-B lijnen. Vaak geeft een fabrikant aan dat bepaalde producten enkel gebruikt mogen worden in combinatie met een Type-A lijnen. Voorbeelden hiervan zijn de Petzl ID-S, de Petzl ASAP en de Petzl Rig. Maar wat is nou precies het verschil tussen deze Type-A en Type-B lijnen?
Het verschil in Type-A en Type-B lijnen heeft te maken met de kwaliteit/weerstand.
Een type A-lijn heeft een hogere weerstand en wordt dan ook
getest met een gewicht van 100KG, terwijl een Type B-lijn wordt
getest met een gewicht van 80KG. Type-B veiligheidslijnen zijn
vaak voordeliger qua prijs maar kennen een lager prestatieniveau
dan Type-A lijnen. Tijdens gebruik van Type-B lijnen zal men meer
aandacht moeten geven aan tekenen van slijtage.
Hieronder in schema het verschil tussen de testresultaten waaraan
Type A- en B lijnen minimaal moeten voldoen
Type touw | A | B |
Diameter | 9-16mm | 9-16mm |
Statische weerstand | 2200kg minimaal | 2200kg minimaal |
Statische weerstand met "dubbele acht" knoop | 1500kg (3 minuten) | 1200kg (3 minuten) |
Minimum aantal vallen voor touwbreuk (interval 3 minuten) |
5 x valfactor 1 (testgewicht 100kg) |
5 x valfactor 1 (testgewicht 80kg) |
Kracht/impact op lichaam, karabiner en/of verankering (valfactor 0,3) |
< 6kN (testgewicht 100kg) |
<6kN (testgewicht 80kg) |
Uitrekking lijn (testgewicht tussen 50 & 150 KG) | <-5% | <-5% |
Mantelverschuiving | 20-50mm (afhankelijk van diameter) |
15mm maximaal (0.66%) |
Krimppercentage in water* | Geen grens | Geen grens |
Bron: http://www.beal-pro.com
*Voor het eerste gebruik van een semi-statisch touw dient deze 24 uur in een dompelbad met koud water gelegd te worden. Hierdoor zal het touw éénmalig krimpen en zo zijn uiteindelijke lengte verkrijgen. Bij voorkeur wordt het touw op rol laten tijdens het dompelbad en tevens tijdens het drogen.
Voorbeelden van type A touwen zijn het SafetyPro Static 11mm, Teufelberger Patron Plus 11mm, het Petzl Parallel (10,5mm) en het Petzl Axis (11mm). Bekijk ook het complete assortiment touwen: bekijk alle touwen.