Valbeveiliging voor het werken op een schuin dak
Het veilig werken op een schuin dak kan worden onderscheden in
werkzaamheden van korte- en lange duur, en bij beiden is het
gebruik van de juiste valbeveiliging van essentieel belang. Voor
werkzaamheden van korte duur kunnen op een hellend dak eenvoudigere
(en goedkopere) maatregelen qua valbeveiliging worden getroffen dan
wanneer men structureel voor langere tijd aan een dak moet werken,
bijvoorbeeld in de bouw. In geval van werkzaamheden van lange duur
dienen er collectieve maatregelingen getroffen te worden
(bijvoorbeeld een dakafzetting). Voor goede beheersing van veilige
werkmethodes dient men een cursus
valbeveiliging te volgen.
Er wordt onderscheid gemaakt in:
- Werkzaamheden van korte duur in het midden van het dak
- Werkzaamheden (kort of lang) op randen van het dak
- Werkzaamheden van lange duur
Om te beginnen dient men een veiligheidstouw te installeren.
Door middel van deze veiligheidslijn(en) kunnen de PBM
(persoonlijke beschermingsmiddelen) ten behoeve van valbeveiliging
en/of werkpositionering op een hellend dak op een juiste en veilige
manier worden geïnstalleerd.
Hieronder ziet u een voorbeeld hoe u snel en eenvoudig een
veiligheidslijn kunt installeren als valbeveiliging over een
schuin dak.
Een toelichting op de valbeveiliging voor een hellend dak:
Stap 1: Zorg voor een werptouw (Tendon
Werplijn) met daaraan bijvoorbeeld een werpzakje (Tendon
Timber Throw Bag) bevestigd. Werp dit touw over het dak heen en
trek het aan de andere kant door. In geval van dakgoten kan het
handig zijn om te beschikken over een lange stok met een haak.
Stap 2: Knoop de veiligheidslijn vast aan het
werptouw dat al over het dak hangt. Het losraken- of blijven haken
van de knoop kan voorkomen worden door over de knoop een plastic
fles te schuiven.
Stap 3: Trek door middel van het werptouw de
veiligheidslijn over het dak heen en verbind deze aan een
verankeringspunt, bijvoorbeeld een gezonde stevige boom of een
verankeringspunt in een muur.
Om beschadigingen aan het touw te voorkomen adviseren wij u om
een touwbeschermer te plaatsen op het punt / de punten waar de lijn
schuurt langs bijvoorbeeld de dakrand.
Wanneer u op deze manier een veiligheidslijn heeft
geïnstalleerd kunt u veilig op
het midden van het dak uw werkzaamheden
uitvoeren. Voorkom dat u zich te dicht aan de rand van het dak
begeeft; wanneer u dan valt loopt u het risico om over de rand van
het dak te vallen en ook de veiligheidslijn mee te trekken. Zie de
afbeelding hieronder ter illustratie:
Werkzaamheden (kort of lang) op randen van het
dak
Wanneer werkzaamheden aan de rand van een schuin dak moeten worden
uitgevoerd dient de veiligheidslijn te worden verankerd bovenaan
het dak en onderaan de dakrand als valbeveiliging. Op deze manier
wordt de situatie die hierboven staat afgebeeld voorkomen. Wanneer
u gebruik maakt van het dorsale inbindpunt (op de rug) heeft alle
ruimte om uw werkzaamheden uit te voeren.
Valsnelheid
Wanneer een val plaatsvindt op een dak met slechts een lichte
helling kan de valsnelheid vertraagd worden. In dergelijke gevallen
kan het zijn dat een mobiel antivalapparaat als de Petzl Asap de val
niet direct blokkeert. Tijdens gebruik op een hellend dak dient men
rekening te houden met deze mogelijke vertraging in het stoppen van
een val door de valbeveiliging.
Een aantal testen met de Petzl Asap als valbeveiliging zijn
uitgevoerd op een schuin dak met een helling van slechts 30°,
zowel op een gladde- als stroeve dakstructuur.
- Op een stroeve dakstructuur (lage valsnelheid) blokkeerde de Petzl Asap na 5 meter (afbeelding 1)
- Op een gladde dakstructuur (gemiddelde valsnelheid) blokkeerde de Petzl Asap na 3 meter (afbeelding 2)
(Deze
waarden worden slechts gegeven ter beeldvorming en om een juiste
risico inventarisatie te kunnen maken. De valafstand is geheel
afhankelijk van het oppervlak, helling van het dak, conditie
veiligheidslijn, positie van gebruiker vóór de val,
gewicht gebruiker, etc.).
Wanneer er op een hellend dak met een lichte helling gevaarlijke
obstakels aanwezig zijn binnen een bereik van 5 meter adviseren wij
u om een stop-knoop (bijvoorbeeld vlinderknoop) aan te brengen in
de veiligheidslijn van de valbeveiliging.
In geval van de aanwezigheid van een dakrand is het beter om de val
te stoppen door middel van een stopknoop dan het risico te lopen om
(net) óver de dakrand komen te hangen. Zie afbeelding
hieronder ter illustratie van een dergelijke situatie:
Aanvullend:
- Wanneer men valt heeft het geen invloed op de werking van de Petzl Asap wanneer men deze tijdens de val vastpakt
- Wanneer er gebruik wordt gemaakt van de Petzl Asap Lock kan deze lock-functie gebruikt worden om het eventueel doorglijden tijdens een val geheel te voorkomen
Werkzaamheden van lange duur
Tijdens bouwwerkzaamheden of tijdens langdurige reparaties aan een
schuin dak dienen er andere voorzorgsmaatregelen getroffen te
worden t.b.v. valbeveiliging. De basis op een hellend dak is dan de
voorziening van een collectieve valbeveiliging, bijvoorbeeld een
dakafzetting of een vangnet:
Tijdens bouwwerkzaamheden kan het voorkomen dat er collectieve
voorzieningen ontbreken. In onderstaande constructie is gebruik
gemaakt van:
- Een horizontaal geïnstalleerde én verankerde veiligheidslijn dmv de Petzl Grillon - Horizontale leeflijn
- De Petzl Absorbica ten behoeve van valbeveiliging
- De Petzl Grillon ten behoeve van werkpositionering
Hellende Daken - Arbouw
Bekijk het PDF-bestand bovenaan deze pagina onder het kopje
downloads 'Hellende Daken - Arbouw' voor meer informatie.